Grenspark groeit verder: nieuwe stichting als springplank voor nieuwe samenwerkingen

Vandaag zette Grenspark Kalmthoutse Heide een belangrijke stap naar de toekomst. Tijdens een feestelijke bijeenkomst in het Keienhof in Kalmthout werd de oprichting van de Stichting Grenspark Kalmthoutse Heide gevierd en werd de nieuwe voorzitter verwelkomd. Lukas Jacobs, burgemeester van Kalmthout, volgt Martin Groffen op, die het voorzitterschap na zeven jaar overdraagt.

foto: Martin Groffen draagt de voorzittershamer over aan Lukas Jacobs

Martin Groffen neemt na 7 jaar voorzitterschap afscheid.
“Het is een erg mooie periode geweest als voorzitter van dit prachtige gebied. Grenspark Kalmthoutse Heide is een enorm boeiend partnerschap met vele betrokkenen. Ik blik tevreden terug op de resultaten die samen geboekt zijn. Het Masterplan geeft het partnerschap een blauwdruk om heel concreet aan samen te werken. De Stichting van Openbaar Nut die vandaag boven het doopvont werd gehouden creëert ook de nodige structuur om op een professionele manier verder te blijven werken.”

Het Masterplan werd in 2023 opgemaakt naar aanleiding van het nieuwe beleidsprogramma Nationale Parken in Nederland en de oproep van de Vlaamse Regering voor kandidaat gebieden Nationale Parken Vlaanderen. Omwille van zorgen vanwege eigenaars en landbouwers is in 2023 beslist door het partnerschap om geen kandidaat dossier in te dienen als Nationaal Park Vlaanderen. Aan Nederlandse zijde maakt Grenspark Kalmthoutse Heide reeds geruime tijd deel uit van de 21 Nationale Parken.

Martin Groffen dankt de partners van Grenspark Kalmthoutse Heide:
“Ik spreek vooral mijn waardering uit aan de partijen die samen met mij aan tafel zaten om de beslissingen te nemen die het behoud van ons gebied waarborgen. Zoveel verschillende belangen en toch elke keer weer een gedragen gezamenlijk standpunt innemen, daar ben ik blij om dat ik daar deel van uit heb mogen maken. Ook de medewerkers van Grenspark Kalmthoutse Heide hebben met hun toewijding aan hun taken veel indruk op mij gemaakt. Ik zal graag terugkomen in dit gebied.”

Nieuwe stichting, nieuwe kansen: Grenspark versterkt basis voor partnerschap

Grenspark Kalmthoutse Heide is een samenwerkingsverband van overheden, gemeenten, natuurbeheerders en private eigenaars aan beide zijden van de Belgisch-Nederlandse grens. Samen streven we naar behoud, eenheid, een gedeelde visie en betrokkenheid.

“De oprichting van de stichting geeft het Grenspark meer slagkracht,” aldus de nieuwe voorzitter Lukas Jacobs. “We zijn nu beter in staat om het Masterplan Grenspark Kalmthoutse Heide uit te voeren. We zetten in op drie prioriteiten: topnatuur versterken, duurzaam toerisme en een kwaliteitsvol landschap met de nodige aandacht voor bijvoorbeeld het militaire erfgoed van de streek. Tegelijk opent deze structuur de deur voor nieuwe partners en gemeenten die zich willen aansluiten bij onze grensoverschrijdende samenwerking. Dat is ook een expliciete doelstelling in het Masterplan. Met de nieuwe Stichting voor Openbaar Nut zetten we ons in positie om dit stap voor stap en van onderuit te laten groeien.”

Lukas Jacobs is als burgemeester van Kalmthout al sinds 2001 deel van de Bijzondere Commissie en kent dus het partnerschap door en door. Vanuit die ervaring neemt hij nu het voorzitterschap op.

Structuur van Grenspark Kalmthoutse Heide

De Bijzondere Commissie is het inhoudelijk overlegorgaan waarin alle partners van Grenspark Kalmthoutse Heide vertegenwoordigd zijn. Zij bepalen samen de richting en de inhoud van de samenwerking.

De leden van de Bijzondere Commissie zijn momenteel: Agentschap voor Natuur en Bos, Vlaamse Milieumaatschappij – afdeling Water, Waterschap Brabantse Delta, Staatsbosbeheer, Vereniging Natuurmonumenten, Natuurpunt, Ministerie van Defensie (NL) vertegenwoordigd via Rijksvastgoedbedrijf, Vertegenwoordiging particuliere natuureigenaren uit Vlaanderen en Nederland, Gemeente Kalmthout, Gemeente Essen, Gemeente Stabroek, Gemeente Woensdrecht, Stad Antwerpen: district Berendrecht-Zandvliet-Lillo, Evides Waterbedrijf, Agentschap Onroerend Erfgoed, het Secretariaat Generaal van de Benelux Unie (adviserend).

De Stichting van Openbaar Nut Grenspark Kalmthoutse Heide staat ten dienste van het partnerschap. De Stichting wordt geleid door directeur-bestuurder Jan Weverbergh en heeft een professioneel team van 4,5 VTE. Zij zorgen voor de organisatie van overleg en kennisuitwisseling, visievorming met de partners en projectcoördinatie bij uitvoeringsprojecten.

Een onafhankelijke Raad van Toezicht controleert de werking van de Stichting en staat mee in voor een transparante, doelgerichte en rechtmatige besteding van de middelen. De Raad van Toezicht bestaat uit Cathy Berx (tevens gouverneur Provincie Antwerpen), Kees Jan de Vet (gepensioneerd – voorheen Dijkgraaf Waterschap Brabantse Delta), Helga Van der Veken (gepensioneerd, bestuurslid WWF), Prof. Sigrid De Bois (UAntwerpen – Omgevingsrecht), Martin Groffen (voormalig onafhankelijk voorzitter Grenspark).

foto: leden van Stichting Grenspark Kalmthoutse Heide tijdens feestelijk oprichtingsmoment

Inspirerende projecten en toekomstvisie

Tijdens een feestelijke en informatieve bijeenkomst blikten we terug op de behaalde resultaten en keken we vooruit naar waar we samen naartoe willen. Ook lieten we zien met welke inspirerende projecten we bezig zijn.

Grenspark werkt momenteel aan natuurverbetering door het inrichten van een fosfaatfilter op de grens van Vlaanderen en Nederland.

Ook werkt Grenspark Kalmthoutse Heide momenteel met andere parken in Nederland, Frankrijk en Duitsland aan duurzaam toerisme in het kader van het Interreg MONA project.

De oprichting van de stichting betekent een nieuwe stap in de ontwikkeling van het Grenspark. Het versterkt de samenwerking over de grens heen en biedt nieuwe kansen voor natuur, recreatie, educatie en bewoners.

Achtergrond:

Lange historiek, sterk partnerschap

Grenspark Kalmthoutse Heide kent reeds een lange traditie van samenwerking. Al in 1987 is in samenwerking met de lokale partijen en met ondersteuning van de Benelux de samenwerking in dit gebied opgestart. Stelselmatig is het samenwerkingsverband versterkt en geprofessionaliseerd. In 2011 heeft het samenwerkingsverband ook de omgeving van Ravenhof en Volksabdij verwelkomd. Zo is Grenspark Kalmthoutse Heide vandaag een robuust, aaneengesloten gebied van 6000ha. Het is zowel in Vlaanderen als Nederland één van de grootste en ook één van de meest diverse natuurgebieden.

Grenspark Kalmthoutse Heide werkt met verschillende partners aan versterking van de natuur en aan versterking van de beleving voor de bezoeker. Voor de natuur zijn in het verleden belangrijke werkzaamheden afgestemd in verband met herstel van landduinen en het herstellen van leefgebied voor onder meer de heivlinder. Ook voor de recreant is intensief samengewerkt. Veel mensen vinden de weg door de uniforme bewegwijzering van wandelroutes en MTB routes aan weerszijden van de grens en in samenwerking met de verschillende eigenaren en terreinbeheerders.

Foto’s: Roxanne Danckers