Europa investeert in betere spreiding van recreatie en modal shift voor bezoek aan Grenspark Kalmthoutse Heide
- Wednesday 26 April 2023
Grenspark Kalmthoutse Heide zoekt samen met VisitBrabant als trekker en andere partners naar juiste balans tussen bezoek en natuur
De weidsheid en rust in Grenspark Kalmthoutse Heide inspireren al decennialang wandelaars, fietsers, ruiters en kunstenaars. In 1854 bracht de allereerste trein via de nieuw aangelegde Spoorlijn 12 de eerste rustzoekers naar de heide. Dankzij deze verbinding konden onze voorouders ontsnappen aan de hectiek van het stedelijke leven. Nog steeds vervult het Grenspark dankzij de vlotte verbinding met de trein en fietssnelweg Antwerpen-Roosendaal de rol van grootste stiltetuin van de provincie Antwerpen. Toch gebruikt een groot aantal bezoekers de auto om het park te bezoeken, wat zorgt voor parkeerdruk en overlast voor lokale bewoners. Dankzij het Europese subsidieprogramma Interreg kan Grenspark Kalmthoutse Heide samen met gemeenten en partners de komende jaren inzetten op een modal shift en een (her)inrichting van bestaande treinstations en onthaalpoorten om de recreatiedruk beter te spreiden.
Natuurgebieden hebben te maken met een toenemend aantal en verschillende types recreanten en bezoekers. Dit is versterkt door de coronapandemie, waarin veel mensen de natuur dichtbij huis hebben herontdekt. Deze groei in drukte brengt schade aan de natuur, een verminderde beleving voor de bezoeker en overlast voor lokale bewoners. Onder regie van VisitBrabant Routebureau werken natuurparken, kennisinstellingen en regio’s uit Nederland, België, Frankrijk en Duitsland samen om de recreatiedruk beter te spreiden.
Dit project is onderdeel van het Europese project MONA, dat duurzaam toerisme in en rondom natuurgebieden in Noordwest-Europa stimuleert en bezoekersgedrag onderzoekt. Het Europese subsidieprogramma Interreg investeert €3,6 miljoen. Met een gezamenlijke investering van €2.4 miljoen van alle partners wordt in totaal €6 miljoen geïnvesteerd in het spreiden van de recreatiedruk in verschillende natuurgebieden.
Duurzame koers voor toerisme
Met het project wil Grenspark Kalmthoutse Heide, in samenwerking met de vier gemeenten, inzetten op een modal shift door zachte mobiliteit met (elektrische) fiets, trein en bus te stimuleren. De verbinding tussen bestaande bus- en treinstations in de regio en de onthaalpoorten in het park kan worden verbeterd door bijvoorbeeld het gebruik van shuttles of deelfietsen. Daarnaast zet het project in op het aantrekkelijker maken van de bezoekerservaring vanaf het station tot aan de natuur, zodat deze ‘last mile’ geen drempel vormt maar een onderdeel wordt van de beleving. Route-aanwijzingen en gerichte communicatie over zonering sturen bezoekers in de juiste richting. Met deze duurzame koers wil Grenspark de parkeerdruk rondom de kwetsbare natuur en de overlast bij omwonenden verkleinen.
Onderzoek
Een belangrijk onderdeel van het MONA project bestaat uit monitoring, onderzoek en analyse. BUas (Breda University of Applied Sciences) en KU Leuven zijn aangesloten als kennispartners om data te verzamelen. Ook wordt gemeten of genomen maatregelen effect hebben. VisitBrabant zet daarvoor een monitoring op naar het gebruik van routes en de drukte in specifieke natuurgebieden, op bepaalde momenten. Deze informatie kan van pas komen in de afweging routes te verleggen of op te waarderen.
Duurzaam en drempelvrij toerisme
Naast een betere verbinding en duurzaam transport, heeft het project ook aandacht voor duurzaam en drempelvrij toerisme. Een betere infrastructuur en herinrichting van wandelpaden, onthaalpoorten,… moet zorgen voor een drempelvrij bezoek. Routes van gebruikersgroepen (bijvoorbeeld ruiters) kunnen verder worden ontwikkeld.
Partners in het project
Np Van Gogh, NP (NL), Utrechtse Heuvelrug (NL), NP Veluwezoom (NL), Grenspark Kalmthoutse Heide (BE-NL), Parc Naturel Régional de la Montagne de Reims (FR), Parc naturel Régional Scarpe Escaut (FR), KULeuven (BE), Breda University of Applied Sciences (NL), Polis (BE), Tourismus Zentrale Saarland (GE), VisitBrabant (NL), Toerisme Provincie Antwerpen (BE).
