Historie van het Grenspark
Grenspark Kalmthoutse Heide kennen we nu als een divers en uitgestrekt gebied waar de grens tussen België en Nederland dwars doorheen loopt. Het verklaart de naam, maar niet de historie ervan. Ook achter de diversiteit van het gebied – een plek waar zeldzame planten en dieren een thuis vinden – schuilt een geschiedenis. Je leest er hieronder meer over.
Dagelijks vinden veel bezoekers uit België, Nederland en daarbuiten de zo nodige rust en stilte in het Grenspark. In de schoonheid en stilte van dit gebied klinkt de geschiedenis ervan door, want een natuurgebied ontstaan niet in één nacht.
Ontstaan landschap
Schilderachtig landschap
Strijd om natuurbehoud
Gekibbel over grondgebruik door ‘hoge heren’
Laten we beginnen bij de naam: die is te danken aan de landsgrens tussen België en Nederland die dwars door het gebied loopt. Officieel kwam die grens er pas in 1843, daarvoor kende het gebied een gemeenschappelijke geschiedenis. Ook toen waren er grenzen: die gaven de gebieden aan van de plaatselijke heersers, die regelmatig aanspraak maakten op elkaars gebied. In verschillende periodes waren het vooral de Heer van Bergen op Zoom, de Heer van Hoogerheide en half Ossendrecht, het Convent van Huijbergen en de abdij van Tongerlo die aanspraak maakten op elkaars grond. Ze kibbelden destijds onder andere over water, graasgrond, turfwinning, jacht en visvangst, belastinginning en de rechtspraak.
Van versnippering naar samenwerking
Eeuwenlang werd het gebied als heide gebruikt. Rond 2000 bestond het waardevolle natuurgebied nog uit natuurreservaten, kleinschalige landbouwgebieden, bossen van diverse overheden, grote particuliere domeinen en versnipperde kleine boseigendommen. Dat maakte het beheer ervan lastig: verschillende eigendommen, verschillende gemeenten met verschillende wetgeving, gewoontes en doelstellingen. Dat kon toch veel beter en efficiënter? Onder het samenwerkingsverband ‘Grenspark Kalmthoutse Heide’ werken alle partijen vanaf 2001 samen aan het creëren van één natuur vanuit de twee landen: twee landen, één natuur!
