Ecologisch bosbeheer in de Withoefse Heide met behulp van trekpaarden

In de Withoefse Heide, een deelgebied van het Grenspark Kalmthoutse Heide, werkt Agentschap voor Natuur en Bos aan een brandveiligere omgeving. De beheerwerken bestaan uit twee belangrijke fasen: ten eerste het verbreden van een bestaand pad om de toegankelijkheid voor hulpdiensten te verbeteren, en daarnaast het gericht uitdunnen van brandgevoelige naaldbomen om een brandresistenter, gemengd naald- en loofbos te creëren. In oktober 2024 werd de eerste fase succesvol afgerond. Een bestaand pad, gelegen aan de Koningin Astridlaan tegenover de Vredelaan, is verbreed door aan weerszijden dennen te verwijderen. Deze brandgang verbetert niet alleen de bereikbaarheid voor hulpdiensten, maar fungeert ook als een beschermende buffer tussen het natuurgebied en de nabijgelegen woningen.

Wat deze beheerwerken uniek maakt, is het gebruik van Ardense trekpaarden in plaats van moderne bosbouwmachines. Boswachter Jef De Winter licht toe:

“In plaats van zware machines in te zetten, kiezen we bewust voor deze traditionele, effectieve methode. Trekpaarden zijn ideaal voor ecologisch bosbeheer: ze verstoren de bosbodem minimaal en helpen de bodem juist om zich snel te herstellen door zaden vrij te maken. Met hun smalle looppad richten de paarden ook minder schade aan de omliggende planten en bomen. Dit in tegenstelling tot gemotoriseerd transport, dat de bodem vaak verdicht en het herstelproces jarenlang kan vertragen.”

Naast een ecologische aanpak, draagt het gebruik van trekpaarden bij aan het behoud van ons cultuurhistorisch erfgoed – een extra troef die de natuur én de geschiedenis dichterbij brengt. De komende jaren zet het Agentschap voor Natuur en Bos dit project voort om een brandveiliger bos te realiseren.

Benieuwd hoe deze werken eruitzien? Bekijk hieronder enkele beelden.

Met dank aan Patrick Cassiers voor verslag en foto’s en aan boswachter Jef de Winter.