Interview met boswachter Jef De Winter

Wat komt er allemaal kijken bij natuurbeheer van dit gebied? 

De taken van een boswachter zou je kunnen indelen in 3 hoofdzaken: beheer, recreatie en brandpreventie.
Bij het beheer van heide is begrazing de belangrijkste maatregel. Het open heidegebied is ontstaan door begrazing en heeft ervoor gezorgd dat veel bijzondere soorten een onderkomen hebben gevonden in de open heidevlaktes. Het gebied huisvest een grote populatie aan gladde slangen, nachtzwaluwen en boomleeuweriken. Het is ook één van de laatste gebieden waar de heivlinder onderkomen heeft. Voor deze soorten is het belangrijk dat er actief beheer is. Aan de hand van begrazing kunnen we ook het dominante pijpenstrootje onder controle houden, zodat de kans op brand vermindert en andere soorten een kans krijgen om te overleven. Op dit moment wordt het heidegebied, op aansturen van ANB, begraasd door 40 Gallowayrunderen en 2 schaapskuddes met elk 350 schapen.

We zorgen voor de signalisatie en infrastructuur op het terrein en nemen brandpreventieve maatregelen zoals het maken van brandgangen en het bemannen van de brandtoren.

Wat maakt dit gebied voor jou bijzonder?

De openheid en de weidsheid van het landschap, die zeldzaam is in ons land. Daar waar bijvoorbeeld heidegebied in het Noorden overgaat in landbouwgebied van de Steertse Heide. De grote open terreinen zijn cultuurhistorisch waardevol. Het heidesysteem staat niet op zichzelf. De belangrijkste reden van begrazing met schapen was in het verleden de mest van de schapen om de akkers te bemesten. Het is de combinatie tussen dorpen, akkers en heide als totaalsysteem dat het gebied interessant maakt. Deze akkers zijn heel belangrijk voor de insectenetende soorten zoals de boomleeuwerik en de nachtzwaluw. Ook veel soorten akkerkruid zoals klaproos en korenbloem en tientallen andere die zijn verdwenen, willen we terugbrengen.

 Hoe staat het gebied van ANB in verbinding met andere gebieden?

Aan Vlaamse zijde zijn het Klein en Groot Schietveld belangrijk. We proberen hier connecties te vinden. Zo werken we aan een beschermingsprogramma voor de heivlinder. Aan de hand van ecologische stapstenen proberen we om via het Mastenbos, de Uitlegger en het Klein Schietveld verbinding te leggen. Concreet creëren we kleine biotopen waar de heivlinder zich thuis voelt. Dit is enkel nuttig voor sommige vliegende dieren. Voor kleinere vlinders of kruipende dieren is dit niet mogelijk.

Er valt nog veel winst te halen bij aanpassingen op wegen waar veel verkeersslachtoffers vallen. Ontsnipperingsmaatregelen zoals wildtunnels en vlonders kunnen ervoor zorgen dat kruipende dieren makkelijker kunnen passeren.

Welke kansen biedt een Nationaal Park volgens jou?

Ik zie vooral kansen in samenwerking tussen de beheerders. Omdat elke beheerder een eigen organisatiestructuur heeft, is het moeilijk om aanknopingspunten te vinden om samen te beheren. Zo zou het bijvoorbeeld mooi zijn als het gebied voor begrazing geen grenzen zou kennen.

Er liggen ook kansen in het beter spreiden van recreatiestromen. Bewegen in de natuur is goed en belangrijk voor ieders gezondheid. Maar in een klein, drukbezet land is het belangrijk om een goed evenwicht te bewaken tussen natuur, recreatie en landbouw.

Een Nationaal Park kan meer inzetten op bewustmaking. Zo kunnen we recreanten op de routes informatie verlenen over de natuurwaarden van het gebied. Bezoekers komen naar hier om te genieten van de eigenheid van het landschap en beseffen dat dit iets waardevol en uniek is. In de heide leven veel zeldzame soorten zoals de nachtzwaluw, heikikker of gladde slang een verborgen leven. Je komt ze maar zelden tegen, ook omdat ze verstoringsgevoelig zijn.

Hopelijk kunnen we met een Nationaal Park het belang van de natuurwaarden en de eigenheid van het gebied in de spotlight zetten.

Heb je vragen over de kandidatuur van Grenspark Kalmthoutse Heide naar een Nationaal Park? Of ideeën/suggesties rond kansen en samenwerkingen voor het masterplan? Wij horen het graag! Stuur een mailtje naar info@grenspark.be.

Of ga naar www.grensparkkalmthoutseheide.com/kandidaat_nationaal_park voor meer informatie, veel gestelde vragen en antwoorden.

De kandidatuur tot erkenning als Nationaal Park wordt/werd gesubsidieerd in het kader van de projectoproep Nationale parken, in opdracht van de Vlaamse Overheid.